Қаржылық тәуекелді төмендету тәсілдері

142 специфика бойынша 195000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар  195000 теңге, нақтылы шығындар 195000 теңге, байланыс қызметтері үшін ұсынылған шот фактуралар негізінде, жалпы бірлік саны 4 бірлік. Қазақтелеком АҚ Астанателеком ГЦТ 195000 теңгеге жылдық шарт жасалды.

144  специфика бойынша 740000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар  740000 теңге, нақтылы шығындар 740000 теңге, тұтынылған «АстанаЭнергоСбыт» ЖШС 740000 теңге сомасына жылдық шарт жасалды.

145 специфика бойынша 1500000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар 1500000 теңге, нақтылы шығындар  1500000 теңге, жылу нергиясы үшін ұсынылған шот фактуралар негізінде. «АстанаЭнергоСбыт» ЖШС 1500000 теңге сомасына жылдық шарт жасалды.

146 специфика бойынша 7345000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар  7345000 теңге, нақтылы шығындар  7345000 теңге. Горкоммунхоз АҚ- ТБО шығаруға 176136 теңге сомасына, Жас Темір ҚФ ЖШС – ғимараттарды қорғауға - 1841160 теңгеге, «Астаналық дезинфекция» - ғимараттарды дезинфекциялауға 290580 теңге сомасына, «Медтехсервис» МК – медициналық жабдыққа қызмет етуге 63888 теңге сомасына жылдық шарттар жасалды. «СССР» ЖШС өрт сөндіру қорғау сигнализациясына шарт жасалды, шарттың сомасы 200000 теңгені құрайды. «Эталон – НС» ЖШС – компьютерлік техникаға қызмет етуге 168000 теңге сомасына, «Казторгтехника» ЖШС электржабдығына сервистік қызмет етуге 822000 теңге сомасына, шарт жасалды. проведен текущий  ремонт  здании с ИП «Сам Ясин» ЖКмен 1190489 теңге сомасына ғимараттарды ағымдағы жөндеу жүзеге асырылды, автомобильдерге 332150 теңге сомасына қосалқы бөлшектер, шаруашылық тауарлар және Орталыққа қызмет ету үшін 347590 теңге сомасына құралдар сатып алынды, 20250 теңге сомасына техника картриджтерін толтыру жүргізілді, «Тулгабекова С.С.» ЖКмен 385000 теңге сомасына автокөліктік құралдарын жөндеу жүргізілді, компьютерлік техникаға қосалқы бөлшектер сатып алынды, «Сам Ясин» ЖКмен 65500 теңге сомасына өтетін жерді жөндеу жүргізілді, Астана қ. өртке қарсы қызметінің ұйғарымы бойынша «Систем Сервис - АСТ» ЖШСмен ғимараттардың шатыр астындағы бөлмелерін оттан қорғау құрамымен өңдеу жүзеге асырылды, қауіпсіздік мақсатында «Сам Ясин» ЖКмен бірінші қабаттағы терезелерге металл електері монтаждау жүргізілді,  78000 теңге сомасына шиналар сатып алынды, көшіргіш техника 21900 теңге сомасына жөнделді.

149 специфика бойынша 581000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар 580844 теңге, нақтылы шығындар   580844 теңге. Тепломер ЖК Ларцев Н.А.– 55000 теңге сомасына жылу счетчигіне сервистік қызмет етуге шарттар жасалды,  Қазақстан Қалық Банкімен банк қызметтеріне 35000 теңге сомасына шарт жасалды, Эталон – НС ЖШС 135000 теңге сомасына 1СБухгалтерия бағдарламасын қамсыздандыруға, Сейтханов Д.М. ЖК фотограф қызметіне 76800 теңге сомасына шарттар жасалды.

151 специфика бойынша 60000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар  20000 теңге, нақтылы шығындар 20000 теңге.

159 специфика бойынша 72000 теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар  71819 теңге, нақтылы шығындар 71819 теңге. Қорғалатындарды ресімдеу кезінде жеке куәлік үшін мембажды төлеу жүзеге асырылады.

411 специфика бойынша 5812000теңге қаржыландырылды. Кассалық шығындар 5809850 теңге, нақтылы шығындар 5809850 теңге. Приобретены следующие активы: акводистилятор,  кварц передвижной 4-х ламповый, мебель офисная, машина сушильная, стеллаж для столовой посуды, машина для взбивания и перемешивания, тестомес, зонт вентиляционный. Төмендегі активтер сатып алынды: акводистилятор, 4 лампалы жылжымалы кварц, кеңселік жиһаз, кептіргіш машина, асханалық ыдыс аяққа арналған стеллаж, шайқауға және араластыруға арналған машина, қамырды араластыратын машина, желдеткіш зонт.

431 специфика бойынша 28724000 теңге қаржыландырылды, кассалық шығындар составляют 28667290 теңге, нақтылы шығындар 28667290 теңгені құрайды. Тамыз айында әкімшілік корпустың ғимаратын күрделі жөндеу аяқталды.

Бухгалтерлік  есептілік нысандарына түсініктеме.            

№5  нысан бойынша «Активтердің қозғалысы бойынша есеп» 2008 жылдың 1 қаңтарына қалдық  33666671 теңге, есепті жылы 6333550 теңге сомасы түсті. 2009 жылы 1 қаңтары күніне қалдық сомасы 39769283 теңге. Келесі активтер сатып алынды: акводистилятор, 4 лампалы жылжымалы кварц, кеңселік жиһаз, кептіргіш машина, асханалық ыдыс аяққа арналған стеллаж, шайқауға және араластыруға арналған машина, қамырды араластыратын машина, желдеткіш зонт, электрикке арналған жиынтық, өрт сөндіретін қалқанға арналған жиынтық-инвентарь, сыйымдылық, краскопульт, қауіпсіздік техникасы бойынша қалқан, стендтер, мемлекеттік рәміздер, жалюзи, айналар, тұрмыс техникасы, шкаф. Активтер 230938 теңге сомасына төмендеді: «Астана қ. Қаржы департаменті» ММ 11.02.08 жылғы №34 бұйрығы негізінде Орталық балансынан «№ 2 Қалалық емхана» МҚКК балансына 47684 теңге сомасына әкімшілік корпуста орналасқан ғимарат тапсырылды, «Астана қ. қаржы басқармасы» МҚКК 03.10.2008 жылғы шешімі негізінде тозуы мен ескіргендігіне байланысты 183254 теңге сомасына монитор, принтер, процессор есептен шығарылды.

Активтердің қозғалысы  бойынша есепті төмендгі кесте түрінде көруге болады. Осы жылдық есеп 2009 жылы 1 қаңтарына Еңбек, жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасына арналған.

 

Кесте 7 – Активтердің  қозғалысы бойынша есеп

1. Активтер бойынша

Көрсеткіштер	Жол коды	Жыл басына	Түсім	Шығыс	Есеп кезеңінің соңына  (гр3+гр4-гр5)
1	2	3	4	5	6
Ғимараттар(010)......................	010	3173911		47684	3126227
Оның ішінде тұрғын үйлер......	020
Құрылыстар(011)................	030

 

№7 Кестенің жалғасы

Тапсыру құрылғылары(012).....	040
Машиналар және жабдық (013)	050	24719979	3985700	183254	28522425
Көлік құралдары (015)...........	070	4549012			4549012
Өндірістік бұйымдар және шаруашылық инвентарь (016).	080	1172089	2347850		3519939
Жұмыс және өнім мал (017)....	090
Кітапханалық қор (018)......	100
Өзге активтер (019)..................	110	51680			51680
Жалпы активтер (010 дан 110)	120	33666671	6333550	230938	39769283
Материалдық емес активтер (014)...................	121	114000			114000

                                   

        II. Активтердің қозғалысы

Көрсеткіштер	Жол коды	Активтер
1	2	3
Түсті барлығы............................	130	6333550
соның ішінді:
Бюджет бойынша қаржыландыру есебінен...........	140	6333550
ақылы қызметті жүзеге асыру қаражаттары есебінен	150
демеушілік және қайырымдылық көмек қаражаттары есебінен	151
өтеусіз түсімдер есебінен.........	160
сыртқы қарыздар есебінен…	161
гранттар есебінен…………	162
өзге түсімдер………………….	163
Шығыс - барлығы....................	180	230938
соның ішінде:
мем.мекеме есебінен жетіспеушіліктер есептен шығарылды....	190
кінәлі тұлғалар есебіне  жетіспеушіліктер есептен шығарылды......	200
өтеусіз тапсырулардан.............	210	47684
ескіруі, тозуы, сондай ақ артық және керексіз мүлікті сатқаннан .................	220	183254
активтерден МБПға ауыстыру	230	х
активтерден материалдарға  ауыстыру......................	231	х
өзгелер………………………	232	х
Бақылау сомасы........................	980

 

 

2009 жылдың 1 қаңтары күніне материалдық емес активтердің қалдығы 114000 теңгені құрайды.

Мемлекеттік мекемеге олардың  қайтарымдығы шартында 4-д нысан «Жеке немесе заңды тұлғалар тапсыратын ақша бойынша есеп» бойынша спецификалар бойынша ақша қалдығы жоқ.

4-сп нысан «Демеушілік және қайырымдылық көмек ақшаның түсуі және шығындалуы туралы есеп» спецификасы бойынша ақша қарааттарының қалдығы жоқ.

 Қабылданған міндеттемелер туралы ақпарат   

2008 жылдың 12 айы ішінде қабылданған міндеттемелер 80444578 теңгені құрады. 12 ай ішінде кассалық  шығындар 80444578 теңгені құрады. 113422 теңге көлеміндегі қаражаттар қалдығы бюджет кірісіне есептен шығарылды.

Жеке және заңды тұлғалардан  түскен демеушілік және өзге де қайырымдылық түріндегі қаражаттар Орталықтың демеушілік және қайырымдылық көмекке арналған арнайы шотына аударылады және қосымша медициналық көмек көрсету және дәрі-дәрмектерді, ең қажетті заттарды, гигиеналық жабдықтарды, төсек-орын, іш киімдерін, Орталыққа уақытша келгендердің тұратын бұрынғы жеріне жол жүру ақысын сатып алу, Орталыққа келгендер үшін әлеуметтік-еңбекке оңалтуға бағытталған іс-шараларды өткізу жөніндегі мақсаттарға сай жұмсалады. Көбінесе, ондай түрдегі көмектерді Қызыл Жартыай Қоғамы сияқты қайырымдылық қорлар, Астана қаласының шіркеулері, мешіттері көрсетеді.

Орталықтың қаржы-шаруашылық қызметін тексеруді Астана қаласының  әкімдігі жүзеге асырады.

Сонымен, мен жоғарыда мекеменің қаржылық қызметін атқарушы бөлімдерінің жұмыстарын, ең негізгі  құжат ретінде есептелетін қаржыландыру жоспарын орындау есебін, жылдық баланстың түсініктеме хатын, активтердің қозғалысы есебін қарасытру арқылы Әлеуметтік бейімделу орталығының жалпы қаржылық жағдайына талдау жасадым.

 

 

          

 

 

 

 

 

 

 

 

2.3. Мекемедегі қаржылық тәуекел

 

Тәуекелді бағалау тәуекелді  басқарудың жалпы жүйесінінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Ол тәуекел көлемін (деңгейін) сапалық не саналық әдіспен анықтау процесін білдіреді.

Тәуекелді сандық бағалау  нақты шешімдерді алу мүмкіндігін  береді. Алайда сандық бағалауды жүргізу ол үшін сәйкес келетін алғашқы ақпаратты алумен байланысты көптеген қиындықтар кездеседі. Қазақстанда ақпараттық қызмет нарығы дамымағандықтан, көбіне фактикалық ақпараттарды алу қиын. Ақпараттардың, уақыттың жеткіліксіздігімен, кейде қажетті мәліметтердің байланысты бұл қиындықтар себебінен кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау негізінде тәуекелді қатысты бағалау ерекше қызығушылықты тудырады. Бұл фирма иесі кәсіпкер, сонымен қатар оның серіктестері үшін тәуекелді бағалаудың ең қолайлы әдістердің бірі болып табылады.

Мекеменің тәуекелдерін бағалау қаржылық есептілік негізінде жүргізіледі. Мен төмендегі кестеде Мекеменің 2007-2008 жылдардағы қаржы-шаруашылық қызметіне экспресс–талдау көрсетілген, оның негізінде берілген кәсіпорынның тәуекелді басқару жүйесіне талдау жүргіздім.

 

Кесте 8 – Мекеменің 2007-2008 жылдардағы қаржы-шаруашылық қызметін экспресс-талдау

Көрсеткіш атауы	Есептеу тәсілі	Нормативті мәні	Көрсеткіш мәні		Өзгеріс
			2007ж.	2008ж.	Абсолютті	Есептіліктің базистікке % түрі
1	2	3	4	5	6	7
1. Мүліктік жағдайды бағалау
1.1.Кәсіп- орында бар шаруашылық құралдар сомасы	Баланс барлығы	-	2380232	2503690	+123458	+5,19
1.2. Негізгі құралдардың модерниза- ция коэффициен- ті	есептелген амортизация/ негізгі капиталдың бастапқы құны	-	0,474	0,449	-0,025	-5,27
2. Өтімділікті бағалау

 

№8 Кестенің жалғасы

2.1.Өзіндік айналым капитал көлемі	Меншік капитал+ ұзақ мерзімді міндеттемелер- ұзақ мерзімді активтер		-	-641063		-680237	-39174	+6,11
2.2.абсолютті өтімділік  коэффициенті	Ақшалай қаражаттар/ ағымдағы міндеттемелер		>0,2-0,7	0,01		0,002	-0,008	-80,00
2.3.Критика- лық өтімділік коэффициен- ті	(ақшалай қаражаттар+қысқа  мерзімді қаржылық инвестициялар+дебиторлық  қарыз)/ағымдағы міндеттемелер		≈1	0,18		0,16	-0,02	-11,11
2.4.Ағымда- ғы өтімділік коэффициен- ті	Ағымдағы активтер/ағымдағы міндеттемелер		1,5-2	0,3		0,25	-0,05	-16,67
2.5.запастар- ды жабудағы меншік капитал  үлесі		Меншікті айналым қаражаттары/(ТМЗ+алдағы кезең шығыстары)	>0,1	-5,51	-8,41		-2,9	+52,63
3. Қаржылық тұрақтылықты бағалау
3.1. Тәуелсіздік (автономия) коэффициент		Меншік капитал/шаруашылық қаражаттар бар	>0,5	0,61	0,64		+0,03	+4,92
3.2. Меншік капиталдың коэффициент		Меншік айналым қар/меншік капитал	~0,5	-0,44	-0,43		+0,01	-2,27
3.3.қарыз жә-не меншік ка-питал  қаты-насы  коэф-фициенті		Қарыз капитал/меншік капитал	≤1	0,63	0,57		-0,06	-9,52