Ауылшаруашылығын электрлендіру

 

 

№11 кесте. Сыртта тұрған тұнышыларға қажетті

электр қажымын есептеу.

 

№	Тұтунушылардын атталуы	Мөлшерде керек электр қажымы кВт/сағ
1   2	Сақтау қойма   Май өндіргіш   Барлығы	300                     438                    738

   

 Шаруашылыққа тұтунулатын  керек электр қажымын есептеу  қорытындысы №12 кестеде көрсетілген.

 

№12 кесте. Шаруашылықта жалпы тұтунуатын

электр қажым.

 

№	Тұтунушылар	Қажеттіэлектр қа-жым  кВт/саағ
1   2   3   4   5	Мал шаруашылығы   Өсімдік шаруашылығы    Тұрмыс қажетіне   Қосымша   Сыртта тұрған   Барлығы	81200                  15081                  27150        2580                  738       126 769

 

 

ІІІ.2. Эдектр шаруашылығының көлемін

шартты  бірлікте есептеу.

 

         Барлық  ауылшаруашылық кәсіп орны белгілі электр қондырғыны, электр жабдықтар саны, сыртқы және ішкі желілер, сымның көлемін анықтау үшін шаруашылық көлемін шартты бірлікте есептелінеді.

        Сондықтан электр шаруашылығының көлемін шартты бірлікте есептеу үшін тек қана шаруашылық балансындағы электр қондырғылар мен электр жабдықтарды есепке аламын.

       Электр шаруашылықтын шартты бірліктегі көлемін анықтау үшін электр қондырғылар мен электр жабдықтар көлемін саны немесе сымдардың ұзындығын шартты бірлікке көбейту коэффициентіне көбейтту керек.

 

№13 кесте. Электр шаруашылығының көлемін

 шартты  бірлікте есептеу.

 

№	Электр жабдықтары мен электр қондырғылары	Өлшем бірліг	Саны	Көшіру  коэффициенті	Шартты бірлік саны
1   2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17	Темір-бетонды бағана электр желісі Ағаш бағана электр желісі Трасформатор подстанция Электр қозғалтқыш Дәнекерлеу трансформаторы Күшейткіш қорабы Таратқыш құрылымы Жарықтандыру қорабы Жарықтандыру шам Прожекторлар Басқару батырмасы Пакетті ажыратқыш Температура датчик Үзгіш Автоматы ажыратқыш Магнитті қосқыш Жылу релесі   Барлығы	км км дана дана дана -II- -II- -II- -II- -II- -II- -II- -II- -II- -II- -II- -II-	17 15 7 230 3 24 5 25 170 7 74 12 14 14 77 210 220	3       1,7        2,5       0,6        0,9        0,5        0,5        0,5        0,5        0,5        0,54        0,6        0,5        0,5        0,5        0,7        0,54	51        25,5        2,8       138        2,7        12       2,5        12,5         85         3,5         39,69         7,2         7         7         38,5         147         118,5           385,2

ІІІ.3. Электр шаруашылық жұмысшылырының

  штаттыұ саның есептеу.

 

         Электр жабдықтардың жылдық техникалық қызметін көрсету және жөндеуге кеткен еңбек шығыны 1 шартты бірлік 18,6 адам сағатқа тең. Сондықтан еңбек сиымдылығының шартты бірлігі 18,6 адам - сағатқа бөлінеді.

       Электр мантерлер санын 100 шартты бірлік жүктеме арқылы анықтаймын, 5 электр мантерге бір аға электр ментер белгіленеді. Электр шаруашылығындағы жалпы электр монтер көлемін табу үшін электр шаруашылық шартты бірліктегі көлемін 100-ге бөлемін.

№14 кесте. Электр шаруашылықтың

  электромантерлердің штаттық тізімі.

 

Шаруашылық      аты	Шартты бірлік        саны	Электр мантер орташа жүктеме	Электр матер штатты саны адам
«Бірлік» АШҚ Ескелді ауданы   Электроматер   Аға электромантер	685,21          ----                  ----	100              -----                  -----	7                   6                           1

 

         Маман электрик санын анықтау үшін шаруашылық бойынша электр қондырғыларды  шартты бірліктегі көлемін жылдық өндіріс бағытындағы электр қажымның пайдалану мөдшерін шартты бірлік бойынша маман электромантерді табуға болады.

№15 кесте. Маман  электриктердің штатты тізімі.

 

Шаруашылық      аты	Өндіріс бойынша электр қажым тұтунулуы кВт/сағ	Шаруашылық- тағы шартты бірлік көлемі	Қызмет	Саны
«Бірлік» АШҚ Ескелді ауданы	126769	685,21	Инженер электрик	1

ІІІ.4. Электр шаруашылықтағы жұмысшылардың

еңбек ақысын есептеу.

 

      Жылдық еңбек ақы фондың есептеу  үшін электр монтерлердің және  маман электриктердің еңбек ақысын  есептеу қажет.

      Электроматерлер жалақысын есептеу  үшін, олардың саны мен айлық  ставкасы арқылы анықтаймыз. Айлық ставканы анықтау үшін бір айдағы орташа жұмыс уақытын разрядына байланысты тарифті ставкаға көбейтемін. Бір айдағы орташа жұмыс уақыты 173,2 сағат.

 

№16 кесте.Электроматерлердің еңбек ақысын есептеу.

 

Қызмет	Раз- ряд	Тариф ставка. тг	Айлық ставка. тг	Адам саны	Бір айда еңбек ақы.тг	Жылдық еңбек ақы
Аға эл. Мантер   Электромантер   Электромантер   Электромантер   Барлығы	VI   V   ІV   ІІІ	87-00   75-00   62-00   53-00	15085,8   13010,0   10750,8   9190,2	1      2      3      1      7	15085,3   26020,2   32252,4   9190,0   82548,2	181029,6   312240,0   387028,8   110280,4   990578,4

 

          Негізгі жалақыдан басқа есептейміз:

    1. Қосымша жалақы(5,95%)

З_қ = З_ж· 5,95 / 100 = 990578,4 · 5,95 / 100 = 58939,4теңге

 

2.Премия (40%)

З_п = З_ж· 40 / 100 = 990578,4 · 40 / 100 = 396231,3теңге

  

3. Жалақыдан  басқа (негізгі, қосымша премия 4,4%)

З_ж.б = (З_ж + З_қ +З_п)· 40 / 100 = (990578,4+58939,4+396238,3) · 40 / 100 = 633612,96теңге

З_І = З_ж + З_қ + З_п + З_ж.б = 990578,4 + 58939,4 + 396238,3 + 63612,96 = 1509362 теңге

 

№17 кесте. Маман электриктін еңбек ақысын есептеу.

 

Қызмет	Топ бойынша ақы төлеу	Айлық ставка. тг	Айлық ставка. тг	Айлық жалақысы тг	Жылдық жалақысы тг
Инженер- электрик	ІІ	28000	1	28000	336000

 

             Негізгі жалақыдан басқа есептейміз.

   1) Қосымша жалақы: (7,8%)

З_қ = З_ж· 7,8 / 100 = 336000 · 7,8 / 100 = 26208теңге

  2) Премия-100%

З_п = З_ж · 100 / 100 = 33600 · 100 / 100 = 336000теңге

  3)   3. Жалақыдан басқа (негізгі, қосымша премия 4,4%)

З_ж.б = (Зж+Зқ+Зп) · 4,4 / 100 = (336000+26208+336000)  · 4,4 / 100 = 30721,15теңге

З_ІІ = З_ж+З_қ+З_п+З_ж.б = 336000+26208+336000+30721,15 = 728929,15 теңге

З = З_І + З_ІІ = 1509362 + 28929,15 = 2238292,15теңге

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІІІ.5. Шаруашылықтағы электр жабдықтар

 жұмысын  ұйымдастыру.

           Жобада шаруашылық әдісі қарастырылған. Шаруашылық әдіс-шаруашылықтағы электр жабдықтар мен қондырғыларына қызмет етуді ұйымдастыруды, техникалық қызмет ету пунктерін белгілейді. Электр жабдықтарды қамту-электрлі бригадалар және қызметкерлердің керек кезде ғана жұмысқа шығады. Екі электромантерге қарамына электр қондырғылардың бөліктерін бөліп береді.

        Шаруашылықта электркүштердің мамандырылған бригадалары қамту жұмыстарымен байланысады. Бригада үш адамнан тұрады, және бригадир сайланады. Ол жоспардың орындалуына, бригада жұмысын ұйымдастыруға міндетті. Ол материалдардың үнемді қолданылуына, орындалған жұмыс саласына жауап береді. Мал фермаларындағы электржабдықтардың құру жұмыстарына арнайы жылжымалы бригада жүгізеді.

         Жобада өндірістегі элентр шаруашылық  жұмысын басқару схемасын құрастырдым.

                                                    

 

 

                                      

№1-сурет. Өндірістегі электр шруашылық жұмысын

 басқару схымасы

ІV. Конструкциялық-есептеу  бөлімі.

                  ІV.1. Басқвру схемасы қойылатын технологиялық талап.

 

 

 

         1. Э.К.Б - энергия көзінің блогі. Осы сүлбі кернеуі 320/220В үш фазалы торабынан энергия көзінен алады.

     

          2. Б.Б-басқару блогі. Бұған жатады.

КМ1, КМ2- магнитті қосқыш.

М- электроқозғалтқыш.

ЕК1, ЕК2-жылыту элементер.

QF- автоматты ажыратқыштар

SQ... SQ3- соңғы ажыратқыштар.

    

        3. С.Б-сигнализация блогі

HL1...HL5- сигналды шамдар

         4. Қ.Б-қорғау блогі.

FU- сақтандырғыш

        5. Э.Э.Б- электрондық элемент блогі.

R1...R9-резисторлар

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІV.3. Басқару парқылық электрсүлбасының анализі.

 

          ПВУ-ауа кіруі-шығаруы қондырғысы-ішкі үй-жайдын ішінен шан-тозаң ауаны шығарып, таза ауа кіргізу, жылытуы біріктірілген.

        Ауа кіруі-шығаруы қондырғысының комплектіне 6-ауа кіруі-шығаруы шахтісі кіреді, олар ғимараттын төбе жабдықтарына монтаждалады, алты күш блогі және бір басқару пульті датчигімен кіреді.

        Әрбір шахты күш блогі, қосу, қорғау және сигналды аппараттарымен жабдықталған.

        Әрбір шахтаны комплекті басқару пультінен орталықты түрде басқаруға болады, және қолмен басқарады-блоктің күш шкафтан.Орталықтырылған түрде басқару реле арқылы басқарылады.( заслонка «ашық», «жабық», желдеткіш, «қосылу» ТЭН секциялары «қосылу»). Реле басқару пульті орнатылған, ал олардын тұйықтау түйіспелері күш блогінің сүлбасына қосылған.

      Орталықтырылған түрде басқару  үшін (заслонка,желдеткіш, жылытуды)ауыстырма қосқышты «1» - «орталық»орнына қояды. Басқару пульте қосылғанда, реле іске қосылып, КМЗ-желдеткіштің магнитті қосқышы желдеткішті іске қосады. Ішкі үй-жайдын температурасына байланысты заслонкаға «ашу» «жабу» командасын комплекті басқару сүлбасы береді. Желдеткіш жұмыс ісітеп тұрған кезде ғана жылытқыштар (ТЭН) қосылуы мүмкін. (автоматты ажыратқыштын ьлок-түйісней және КМЗ желдеткіштің магнитті қосқыштың түйіспей тұйықталып тұрғанда).

        Қолымен басқару үшін ауыстыра қосқышты «2» және«4» орнына қою керек. Бұл кезде заслонканың ашылуы немесе жабылуы болады, ал  «3» орнына  қойса ауа желдеткішін қолымен қосылады. Жылытқыштарды(ТЭН қосу үшін:                       «3»қойсаң -1 секция қосылады