Автор работы: Пользователь скрыл имя, 13 Марта 2014 в 16:49, курсовая работа
Қазақстан Республикасының білім беру заңында көрсетілгеніндей, адамзат құндылықтарының, ғылым мен тәжірибе негізінде, жеке тұлғаны қалыптастыруға қажетті жағдайларды жасау - білім беру жүйесінің негізгі міндеті болып отыр.
Әлеуметтік экономикалық дамудың қазіргі кезеңінде, оқу-тәрбие жұмысының жаңару заманында ағарту саласының білім беру буынында шешуін күткен келелі мәселелер тұр.
Атап атқанда, ол балалардың жеке басын дамыту, психикалық дамуын, даралық ерекшеліктерін, ішкі потенциалын анықтап, жан-жақты зерттеу негізінде оқу-тәрбие жұмысын балалардың жақын арадағы даму аймағына бағыттау.
Балалар тәрбиесі, оқуы және дамуы жайлы теория мен тәжірибе қарым-қатынас мәселесінде қилысады.
КІРІСПЕ.........................................................................................................3-6
1 ӘРТҮРЛІ ЖАС ШАМАСЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Әртүрлі жас шамасындағы балалардың қарым-қатынас ерекшеліктерінің педагогикалық - психологиялық мәселелері.............................................................................................7-15
Бастауыш мектеп кезеңіндегі балалар қарым-қатынасының психологиялық ерекшеліктері..........................................................16-25
Өзара әрекеттестіктегі тұлғалық қатынастар.................................25-41
ТАРАУ ТҰЖЫРЫМЫ...................................................................42-44
ӘРТҮРЛІ ЖАС ШАМАСЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ӨЗАРА ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН ЗЕРТТЕУ
Әртүрлі жас шамасындағы балалардың даралық, тұлғалық қасиеттерін зерттеу............................................................................45-50
Балалардың топтағы қарым-қатынастарын бағалаудың талдамасы...........................................................................................51-59
Уақытша ұжымда психологиялық ахуалды қалыптатырудың жолдары..............................................................................................60-66
2-ТАРАУ ТҰЖЫРЫМЫ..........................................................................67-69
ҚОРЫТЫНДЫ..........................................................................................70-72
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ..................................…...73-75
ҚОСЫМШАЛАР....................................................................................
Индивидтің топты қабылдауының ұжымдық типі 11 адамда байқалады (55%). Дербес тип 4 адамда (20%), прагматикалық (пайдакүнем) тип 2(10%) адамда байқалады. Аралас типтер: Прагматикалық (пайдакүнем)- ұжымдық тип-2 (10%) адамда, дербес-ұжымдық 1(5%) адамда байқалады.
Сонымен қатар балалардың
қабылдауымен өзара
Біз зерттеуіміздің эксперименталды базасы санаторий болғандықтан әдістеменің құрлымына аздаған өзгерістер енгізуге тура келді.
Сонымен шипажайдағы уақытша балалар ұжымын зерттеу нәтижелеріне сүйене отырып, мынандай тұжырымдар жасауға болады:
Балалардың мазасыздану дәрежесі 55 пайыздан 45 пайызға, қарым-қатынастағы шиеленесушілік 20 пайыздан 15 пайызға, адамдармен араласа алмаушылық 15 пайыздан 5 пайызға дейін төмендесе, агрессивтіліктің белгілері мүлдем байқалған жоқ.
Қорытынды
Қазақсан Республикасының Білім беру заңында көрсетілгеніндей, адамзат құндылықтарының, ғылым мен тәжірибе негізінде, жеке тұлғаны қалыптастыруға қажетті жағдайларды жасау - білім беру жүйесінің негізгі міндеті болып отыр.
Жеке тұлғаның әлеуметтенуі теория жүзінде жеткіліксіз қарастырылғандықтан, оның психология ғылымының негізгі мәселелерінің біріне айналуы үшін практиканың алар орны ерекше.
Әлеуметтенудің негізінде адам өмір сүруге, басқа адамдармен өзара әрекеттестікте болуға ыңғайланады. Осындай әрекеттестік қарым-қатынаста жүзеге асады.
Әлеуметтену процесінде жеке тұлға қоғамдық қатынастардың объектісі мен субъектісі ретінде анықталады. А.В.Петровский жеке тұлғаның әлеуметтену процесінде дамуының үш сатысын қарастырады: бейімделу, даралану (индивидуализация), және интеграция. Қарым-қатынасты зерттеу мәселесімен айналысушы ғалым Г.М.Андрееваның қарым-қатынастың өзара байланысты үш қырын қарастырғаны белгілі. Біздің зерттеуде де осы позицияны негізге ала отрып, балалардың ересектермен, басқа балалармен қарым-қатынас жасауын зерттеуде коммуникация, интеграция және перцепция ерекшеліктерін дамытуды алға қойдық.
Біздің зерттеу жұмыстарымыздың нысаны балалар шипажайында қысқа мерзімділік уақытта демалатын әр жас шамасындағы балалардың ортаға бейімделуінің ерекшеліктері.
Дипломдық жұмыстың барысына осындай қысқа мерзімді, құрама әрі дербес топтың ұйымдастырудың психологиялық мазмұны қарастырылды, әрі топтың бірігуіне негіз болатын қарым-қатынас мәселесінің мәнін ашу керек болды.
Осы орайда әр жас шамасындағы балалардың қарым-қатынас ерекшеліктерін зерттеп, оның біртұтастығын қамтамасыз етуге жұмылдырып, уақытша ұжымда жарасымды психологиялық ахуалды тудыру мақсатында түрлі әдістемелерді қолдандық. В.С.Мухина қарым-қатынас стилін “әлеуметтік” психологиялық әсер етудің дара –типологиялық ерекшелігі деп түсіндірсе, Х.Т.Шерьязданова “қарым-қатынас стилі” деп адамдардың байланыс жасау техникасын, не болмаса позициясын айтады, ал, Д.Б. Эльконин мен И.Непомнящая баланың басқа балалармен қарым-қатынас құруы арқылы өз-өзін тану, бағалау мүмкіндігіне ие болды деп көрсетсе, Л.С.Выготский, А.Н.Леоньтев, С.Л. Рубинштейн, М.И.Лисина ересек адам балаларға адамзат мәдениетінің жетістіктерін табыс етуі, адамның психикалық дамуын қамтамасыз етеді деген пікір айтады.
Қарым-қатынас туралы зерттеулерге талдау жасай келе, әрі өзіміз жүргізген әдістемелердің нәтижесін салыстыра отыра, мынандай қортынды жасауға мүмкіндік туды:
а) агрессивтілік мүлдем жойылды;
ә) индивидтің топты қабылдауы көпшілігінде ұжымдық типке айналды.
б) қарым-қатынастағы шиеленеушілік мазасыздану деңгейі төмендеді.
в) өзара қарым-қатынастар деңгейі жоғарылады.
Зерттеу
жұмысымызда қолданылған әдістемелерді,
балалардың өзара қарым-
1.Петровский А.В. Введение впсихологию.М., 1995.
2.Ожегов С.И. Словарь русского языка. М.,1960.-с.427.
3. Буева Л.П. Человек: деятельность и общение.-М.,1978.-с.113.
4. Каган М.С. Человеческая деятельность.-М.,1974.-с.328.
5.Соковин В.М. О природе
человеческого общения.-Фрунзе,
6.Леонтьев А.Н. Вопросы детской психологии. М., 1948.
7.Лисина М.И. Общение, личность и психика ребенка. М.,1997.
8.Шерьязданова Х.Т., Суркова Т.И. Педагогу о стиле общения с детьми.-Алматы, 1996.
9.Исмайлова Д.А., Абишева Ж.А. Развитие личности ребенка в процессе предшкольной подготовки. А., 1998.-с.6.
10.Леоньтев А.А. Деятельность
и общение //Вопросы философии.-1979.-№1.
11.Ананьев Б.Г. Избранные психологические труды. В 2-х томах. М., Педагогика, 1980. -232.
12.Бодалев А.А. Общение и развитие психики. М., 1986.
13.Джакупов С.М. Психология познавательной деятельности. Алма-Ата, Изд-во КазГУ 1992. – 195 с.
14.Давыдов В.В. Проблемы
развивающего обучения: опыт теротического
и экспериментального
15.Андреева Г.М. Яноушек Я. Взаимосвязь общения и деятельности // Общение и оптимизация совместной деятельности. М., 1985.
16.Леонтьев А.Н. Вопросы детской психологии. М.,1992.
17.Лисина М.И. Общение, личность и психика ребенка. М.,1997
18.Драгунова Т.В. Психологические особенности подростка. В кн:”Возрастная и педагогическая психология” гл.5 М.
19.Ковалев А.Г.Личность и пути ее формирования. М.,1970.
20.Обуховский К Психология влечении человека. М.,1972.
21.Мусина И.А. Псиология в заданиях к психологической практике: Уч.пособие. Дубна 1998.
22.Мухина В.С. возрастная психология. М., 1998.-с. 165-237, 364-381.
23.Коломинский Я.Л. Психология
взаимоотношений в малых
24.Кан-Калик В.А.Учителю о педагогическом общении. М., 1989.
25.Агеев В.С. Межгрупповое
взаимодействие и
26.Выготский Л.С. Собрание сочинений.,В.6 т. М.,1982.
27.Лисина М.И. Х.Т.Шерьязданова Специфика восприятия и общения у дошкольников. Алма-Ата.,1989.
28.Бехтерев В.М. Коллективная рефлексология.М.,1921.
29.Рубинштейн С.Л. Проблемы пбщей психологии. М.,1976.
30.Аникеева Н.П
31.Добрович А.Б. Общение:наука и искусство. М., 1978.
32.Н.Н.Обозов Психология межличностных отношений. Киев.,1990.
33.Психологиямежличностного познания. / Под. ред. Бодалева А.А. М., 1981.
34.Психология младшего школьника./Под ред Игнатьева Е.И. М.,1960.
35.Развитие психики ребенка в общении со взрослыми и сверстниками. М.,1990.
36.Донцов А.И. Проблемы групповой сплоченности. М., 1979.
37.Мудрик А.В. Общение как фактор воспитания школьников. М.,1969.
38.Левитов Н.Д. Психолгические
особенности младших
39.Уманский Л.И. Психология организаторской деятельности школьников. М., 1980.
40.Хохлова Л.П. Формирование межличностного восприятия у детей и подростков. Ташкент., 1990.
41.Уманский Л.И. Критери
диагностики общественной
42.Конникова Т.Е. Роль коллектива в формировании личности ребенка. М., 1978.
Қосымша А
Айзенк сұрақнамасы.
Ә - барлық мәселелерді бірігіп шешетін
Б – мұғалімнің көңілін бөлмейтін
Ә - басқалардың тарапынан жәрдем алуға жағдай жасайтындар
қолдайтындар
Ә - ешкімге кедергі келтірмей, өздігінен жетістікке жете алса
А - ешкім көмекті қажетсінбесе
Ә - тапсырмаларды орындауға кедергі келтірмесе
Б –
басқалардың даярлығы маған
5. Мен көп нәрселерге қол жеткізер алар едім, егер:
А – Басқалар жәрдемдесіп, қолдау көрсетсе
Ә - менің талабым тиісті бағасын алса
Б – барлығына пайдалы
6. Маған ұнайтын ұжымның өздіндік ерекшелігі:
А - ұжымның әр мүшесі
жеткізуге ынталы болса
Ә - басқаларға кедергі келтірмей, әркім өзіне тиісті іспен
шұғылданса
Б - әркім өзінің міндетін шешуде бақаларды пайдалана алса
А – оқушылар арасында
Ә - оқушыларға тиісті көңіл
Б – топтың өзіне көмектесуіне жағдай жасай алмайтындар
Информация о работе Әртүрлі жас шамасындағы балалардың даралық, тұлғалық қасиеттерін зерттеу