Аккумуляторлық батареяларға техникалыққызмет көрсету түрлерін ұйымдастыру

    Мазмұны                                                                                                           Бет

  Реферат

    Кіріспе.........................................................................................................................

1 Тапсырма қойылымы................................................................................................

1.1  Тепловоз бөлшектерін тазалау..............................................................................

1.2 Тепловоздың және дизелдің  отындық  жүиесі...................................................

1.3  Аккумуляторлық батареялардың атқару қызметі...............................................

1.4  Батареялардың негізгі элементтері конструкциясы және

техникалықкөрсеткіштері.............................................................................................

1.5 Аккумуляторлық батарея құрамы.........................................................................

1.6 Аккумулятор батареясын демонтаждау...............................................................

1.7  Аккумулятор батареясының ақауларын жою тәсілін таңдау

және негіздеу..................................................................................................................

1.8  Аккумулятор батареясының технологиялық нұсқаулығын жасау....................

1.9  Аккумулятор батареяларына техникалық қызмет көрсетілуі

және ағымдағы жөнделуі..............................................................................................

2 Теориялық бөлім........................................................................................................

2.1  Тепловоздарды жөндеу. Бір жылдық жөндеудегі тепловоздардың

санын анықтау................................................................................................................

2.2  Жөндеу позицияларының санын және жөндеуге жатпайтын

тепловоздар пайызын анықтау.....................................................................................

2.3  Тепловоздардың жөндеу фронтын анықтау.........................................................

2.4  Бұзылған тепловоздардың пайызын анықтау......................................................

2.5 Жөндеу учаскесінде жұмысшылар контингентін есептеу..................................

3   Тәжәрибелік бөлім....................................................................................................

3.1 Аккумуляторлық батареяларға техникалыққызмет көрсету

түрлерін ұйымдастыру..................................................................................................

3.2 Жиілік, жөндеудің орындалуы және техникалық жағдайдың

мерзімді орындалуын қадағалау..................................................................................

     Қорытынды..............................................................................................................

       Пайдаланған әдебиеттер........................................................................................

       Қосымша..................................................................................................................

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         Кіріспе

 

Зарядталған электрлік энергиясын және қажет кезінде сыртқы тізбекке тоқ беретін химиялық тоқ көзін  электрлік аккумулятор(элемент) деп атайды.

Аккумулятор батареялары  тепловоздарда орналастырылған  тартымды генераторды қосу үшін, жарықтандыру мен басқару тізбегін көмекші генератордың жұмыс істеуінсіз және де көмекші генератордың қоздыру орам-дарын өздігінен қоздыруға дейін қоректендіруге арналған. Қосылғаннан кейін көмекші генератор тепловоздың барлық төменгі вольтті тізбектерін және аккумулятор батареяларын  бір мезгілде  зарядтап, қоректендіреді.

Аккумуляторлық батареясы  қатарынан жалғасқан біріктірілген  элемент-терден тұрады, олардың жұмыс істеулерінің негізі:

Аккумуляторлық батарея  дизелді іске қосу кезінде басты  генераторды,

сонымен қатар басқару  шынжыры мен жарық беру, көмекші электроқозғалт-қыштарды қоректендіру үшін белгіленген, дизель тоқтаған кезінде, көмекші генераторда жұмыс істемейді.

Аккумуляторда электрлік қуат химиялыққа айналады, керек болған жағ-дайда электрлікке оралады. Бірінші жағдайда аккумулятордың заряды, екіншіжағдайда разряды пайдаболады. Аккумулятордың заряды мен разряд процестерін  бірнеше рет қайталауға болады.

Сонымен қысқасы, аккумуляторлық батареяның локомативті тасымал-дауына үлкен әсер етіп, атқарар қызметі мол. Дипломдық жобада аккуму-лятордің жақсы жағы және де кемшіліктері толықтай қамтылды.

 

 

 

 

 

 

          1   Тапсырма қойылымы

 

          1.1 Тепловоз бөлшектерін тазалау

 

        Тепловозды пайдалану барысында  бөлшектерді ашық беттерін шаң басады,  дизел цилиндірлері, салқындату бөлімдері мен  құбырлары тұзбен ластанады, поршендердің бастарында, жану каменраларында, газ жүру  жол-дарында  қақтар  пайда  болады,  май  желімдерінде,  сүзгіштерде  шайырлы  тұнбалар пайда болады, қорғалмаған  металл  беттерді  тоттар  басады.  Мұндай  барлық  ластану  түрлері  өте  зиянды. Шаң  мен  кірлер  үикелетін  екі  беттің  ортасына  түсіп  деталдардың  тозуын  күшейтеді,  қақтар,  шайырлы  тұнбалар,  күиелер  желілердің өткізуін тарылтады, жылуалмасуды нашарлатады, дизелдің  үнемділігін  азайтады. Сондықтан  дизельді  тазалауға  аса маңызды  мән  беріледі.

Бөлшекпен ластанудың байланысының беріктігіне және табиғи ластануға  тәуелді  тазалаудың  келесі  түрлері  пайдаланылады:

Механикалық(сығылған ауамен шаңды үрлеу,  механикалық құралдар-мен  тазалау,  абразивтермен тазалау).

Физика  механикалық  (қайнатып  немесе  батырып  тазалау,  душтық  тәсілмен  тазалау,  ерітіндінің  еріксіз  айналымымен  тазалау  ерітккіштердің  буымен  тазалау,  ултырадыбыспен  тазалау)  Сығылған  ауамен  шаңды  үрлеу  әдісі  тек  тазаланатын  бет  құрғақ  шаңмен  ластанғанда,  бұл  дегеніміз  ластану  болшек  бетіне  қатты  жабыспағанда.  Ұсынылатын  ауа  қысымы  0,25-0,35  МПа.  Механикалық  құралдармен  тазалау  (тырмамен,  щеткалармен  т.б ) ескі  сырларды,  тоттарды,  қақтар  мен  қышқылдарды  тазалауға  қолданылады.  Механикалық  тазалауға  доңғалақ  немесе  жарты щеткалар  қолданылады,  олар  тоқпен  немесе  пневматикалық  жұмыс  жасайды.

Абразивті  тазалау  ескі  сырды,  татты,  қақтармен  қышқылдарды  жоюға  қолданылады.  Абразивтер  ауа  немесе  су  шашумен  бірге  жіберіледі.  Қара  немесе  түсті  металдардағы  ластану  қатты  абразивтермен  (кварцті  құм,  алюмини  немесе  мыстан  алынған  метал  ұнтақтары,  өрік  немесе  жаңғақ  дақылдарынан  алынған  қатты  ұнтақтар)  шайылады. Жұмсақ  абразвтерді  (меке  дәні,  алюмин   қышқылының  ұнтағы)  жеңіл  металдардан  жасалған  және  электірлі  бөлшектері  бар  деталдарды  тазалауға  қолданады.  Поршендерді  күиеден  тазалау  үшін  ең  тиімді  әдіс  жаңғақ  қабықтарының  ұнтағы  және  шөлмек  шариктер. Диаметрі 1,5-2мм  шөлмек  шариктер  1-2 мин  ішінде  сығылған  ауамен  тазаланатын  бетке  шашыратылады  кеиін  поршенді  80-85 градус  температурада  кальциленген  сода  қосылған  суда  жуу  камерасында  жуылады.

Физико - химиялық  әдіс  ластануды  химиялық  ерітінділермен  жібітіп  және  ерітіп,  кеиін  ластануды  бөлшек  бетінен  жууы  тастауға  негізделген.  Химиялық  тазалауда  су  ерітінділері  пайдаланылады:   сілтілі  (каустикалық  және  кальциленген  сода,  өткір  кали)  бұл  кәдімгі  ластануды,  күиені,  май  тұнбаларын  тазалау  үшін  қолданылады  және  қышқылды  (тұзды,  күкіртті,  фосфатты)  бұл  қақты,  татты,  қышқылдарды  тазалау  үшін  қолданылады.  Белсендігіне  байланысты  сілтілерді  қолдану  мүмкін  емес  болған  жерлерді  органикалық  ерітінділер  (керосин,  бензин,  спирт,  трихлорэтилен,  төрт  хлорлы  көміртегі)  қолданылады.  Беттік  белсенді  заттар  неорганикалық  және  органикалық  қоспалармен  араластырылған  түрде  кеңнен  қолданылады.  Күиелер,  қақтар  немесе  майлы  ластануларды  сапалы  тазалауға  тұзда  немесе  сілтіде  еріту  арқылы  қол  жеткізуге  болады.

 Механикалық  қондырғы  бөлшектерін тазалау (рама, арба,  доңғалақтар,  ресор бөлшектері  т.б) жуу машиналарымен жасайды.  Бұл  жерде  ерітіндінің  химиялық  әсері  су  шашыратудың  динамикалық  күшімен  үилестіріледі.  Машинаның  бірінші  камерасында  ластанған  қабат  каустикалық  соданың  1-2 % ерітіндісінің  химиялық  әсерімен  жібітіледі,  ал  екінші  камерада  80-90 градус  температураға  дейін  ысытылған  суды  шашумен  қалдық  ластардан  тазартады.

Құбыр желілерінің ішкі бетін 8-10сағат 70-80 градусқа деиін ұысыныл-ған  каустикалық  соданың  8-10%  ерітіндісінен  жасалған  ваннаға  батырып  тазалайды.  Құбырды  суда  жуғаннан  кеиін  5 сағат  бойы  тұз  қышқылының  ерітіндісіне батырылады. Сулы және майлы секцияларды сондай-ақ  жылуалмастырғыштарды  каустикалық  содамен  (майлы  тұнбаларды  жою)  және  тұз  қышқылы  (қақтарды  тазалау)  ерітінділермен  тазалайды.  Жанармай  бактарымен  ауа  резеруарларының  іштерін  тазалауға  өткір  бу  қолданылады.

Ультырадыбыспен  тазалау  әдісінде  бөлшектің  тазаланатын  бетінде  толқындық  соққылардың  есебінен  ерітіндінің  белсенді  шайқалуы  болады,  бұл  ертінді  арқылы  ултырадыбыс  өткізуден  туындайды.  Гидравликалық  соққылар  және  ерітінділер  әсерінен  бөлшек  бетіндегі  майлы  қабық  бұзылады,   ластар  эмульсияға  айналып  ерітіндімен  жуылып  кетеді.  Бөлшекті таттан тазалау үшін химиялық өндірісте шығарылатын тот  таза-лағыштар  мен  түрлендіргіштер  қолданылады.

 

         1.2 Тепловоздың  және  дизелдің  отындық  жүиесі

 

Отын  беру  жүиесі  ішкі (дизелдің  ішіндегі) және  сыртқы  (тепловоз  жүиесі) болып  бөлінеді.

Тепловоздың отындық  (жанармай) жүиесі,  жоғары  қысымды жанармай  сорғысына отын  беру  қызыметін атқарады.  Бак және  барлық  жанармай  желісі  жанармайға  шаң және  су  түспеу  үшін,  сондай-ақ  жанармай  желісіне  ауа кірмеу  үшін  саңылаусыз  болуы керек.  Тоттанудан  сақтау  үшін  ішкі  қабырғалары фосфаттандырылған.

Жанармай  багының  сыйымдылығы  5440 кг,  ол  қалыңдығы  4мм  жазық  темірден  пісіріліп  жасалған.  Ол тепловоздың  рамасының  кронштейніне  бұрандамен  бекітілген.  Бак  тепловоздың  екі  жағында  орналасқан  жазықтың  үстіндегі  мойынынан  (8)  жанармаймен  толтырады.  Жанармай  құрайтын  мойындары  жібек  қалталы  торлармен  қамтамасыз  етілген.  Құйылатын жанармай  мөлшерімен  деңгейін  бақлау  үшін  бакке  шутар  орнатылған,  олар  тік орналасқан құбырларға  қойылған, құбырлар  оларды  бұзылудан сақтайды.

Бактан  жіберілетін  жанармайды  сүзуге  өте  жоғары  талаптар  қойылады, себебі ұсақ механикалық қоспалар жоғары  қысымды сорғылардың,  форсунка (бүріккіш) шашқыштардың және айдау клапындарының тозуына  және  тығылып  қалуына  әкеліп  соқтырады.  Сондықтан  отындық  жүиеге  ізді  ізінен  екі  сүзгіш  оратылған.

Ірі  тазалау  сүзгіші  (31)  екі  қатар,  олардың  әрбірінде  торлы  қақпағы  бар  торлы  стакандар  қондырылған.  Стакандардың  арасы  мақта  аралас  қағазбен  толтырылған.  Ортадағы  стаканның  ішінен  қабырғасында  таза  жанармай  өтетін  тесігі  бар  бос  стержень  өтеді.  Ірі  тазалау  сүзгішінің  екі  стаканы да  ортақ  үш  айналымды  кранмен  қақпағында  орналастырылған,  бұл  сүзгіштің  біреуі  бұзылған  немесе  өте  ластанған  кезде,  тоқтауға  мүмкіндік  береді.  Корпустағы  сүзгілі  стакандар  серпігіштермен  қыстырылған.

Жұқа  тазалау  сүзгіші (2) блоктың сол бүйірінде  орналастырылған. Теплвоздың  отындық  жүйесі  дизел,  жұқа  тазалау  сүзгіші,  құбырлар,  манометр,  сақтандырғыш  клапын,  0,25 МПа,  ауа  шығару  қақпағы,  бакты  жанармаймен  толтыратын  мойын,  ластанған  жанармай  ыдысы,  ластанған  жанармайды  төгетін  тығын,  жанармай-су айдайтын  сорғы,  вентиль,  үш  айналымды  кран,  жанармайды  өлшеу шупының  түиіні,  жанармай  багы,  жанармай  жылытқыш,  ірі  сүзгіш,  өткізгіш  қақпақ.

Сүзгіш  көлемі  5мм-ден  артық  емес  заттарды  өткізеді.  Жанармай  алюминий   корпусқа  орналған  штуцер  арқылы  сүзгішке  беріледі,  кейін  кеңістікке  түседі.

Таза  жанармай  тұратын  кеңістік  шаң  кіруден  сальниктер  арқылы  сақталған.

Жанармай  беретін  сорғы  ластанған  кезде  ұлғаятын  сүзгіштер  кедергісінен  өтеалатын  болуы  керек.  Сүзгіштердің  ластанған  қысымын  құлау  мәнінен  анықтайды.  (0,03-0,09 МПа  болуы  керек)  Жанармай  дизель  қуатын  толықтай  қамтамасыз  ететін  мөлшерден  артық  беріледі,  сондықтан  жартысы   құбырмен  қайта  бакка  құйылады,  бұл  дизельдің  қуатын  тұрақты  ұстап  тұруға  маңызы  зор.

Жылдың  суық  мезгілінде  дизелге  берілетін  жанармай  қыздырылады,  себебі  төмен температурада  жанармайдан  сүзгіштерді  және  жанармай  желілерін  ластайтын  парафинді  бөлшектер  бөлінеді.  Жанармайды  ыстық  сумен  жанармай  жылытқышта  жылытады.  Жаз  мезгілінде  ысытқышты  сөндіріп  қойған  жөн,  себебі  жоғары  температурада жанармай  көлемінің ұлғаюынан оның  цилиндірге  берілуі кезіндегі массалық  заряды  азаяды.  Өткізгіш  клапын  қуатқа  тәуелді,  жүйеде  қысымды реттейді  жене  жанармай  коллекторында қысымды қамтамасыз  етеді (0,11-0,25 МПа)  Артық жанармай  қақпақ  арқылы құйуы   арқылы  ысытқышқа түседі  де  одан  әрі жанар май багының қондырғысына  түседі.

Жанармай  беретін  сорғы  жанармайды  жоғары  қысымды  сорғыға  береді.  Сорғы  білігі  онымен  муфтаның  серіппесімен  білікке  қосылған  электроқозғалтқыштан  айналым  алады.  Электроқозғалтқыш  аккумляторлық  батареямен  жұмыс  жасайды.  Жанармай  айдайтын  сорғыны  жұмысқа  қосу  үшін   батарея  қосылып  тұрғанда  машинист  пультіндегі  қосу  батареясын  басу  керек.