Қартаю процесі кезіндегі өкпенің жасқа сай ерекшеліктері

Семей мемлекеттік  медицина университеті

  

 

СӨЖ

Пән:Визуалды диагностика

Тақырыбы: Қалқанша безін зерттеу әдістері

 

 

 

Орындаған:Дурунбаева Назым 330 ЖМФ

Тексерген: Гульмира Омирбековна

 

 

Семей 2013 жыл

Қалқанша  без барлық омыртқалы жануарларда болатын ішкі секреция бездерінің ішіндегі ең ірісі. Қалқанша без көмекейдің алдыңғы жағына орналаскан. Ересек адамдарда оның салмағы шамамен 30-60 г, пішіні таға тәрізді, бірімен-бірі өзара байланысқан екі бөліктен тұрады. Қалқанша безде іші шырышты затқа толы қуыстар бар. Шырышты заттан тироксин гормоны бөлінеді, ал оның құрамында йодболады. 50 жастан әрі қарай калқанша бездің салмағы мен мөлшері кішірейеді. Жаңа туған баланың қалқанша безінің салмағы 1-2 г.

 

Ультра дыбысты зерттеу (УДЗ)

Пальпацияға қарағанда,бұл әдіспен қалқанша безінің құрылымы нақты анықталады.Мысалы, оның көлемін дәл анықтауға болады.

Әйелдерде жоғарғы шекарасының көлемі 18мл болса, ерлерде 25 мл.

Қалыпты жағдайда жасөспірімдерде, жүкті әйелдерде, менапаузадан кейін қалқанша безінің  көлемі өсуі мүмкін.УДЗ-ның көмегімен  қалқанша безінің өзге жерде орналасуы  кезінде немесе пальпациямен анықталмаған кезде көмектеседі.Және де бұл әдіспен  қалқанша безінің тінін аықтауға боады,тінінің біркелкілігінің бұзылуы  атоиммундық процесс кездерінде көрінеді.

 

Әдіс қалқанша безінің түйінін анықтауға, олардың  өлшемін, маңайын, эхогенность, сұйықтығының болуын, біркелкілігін анықтауға  көмектеседі. Қосымша УДЗ әдәсісімен мүше тінінің, түіндердің қанайналымын, мойын аумағының лимфа түіндерін  анықтауғы болады.Ол қатерлі процесс  кездеріне күдіктену кезінде  маңызды. Бұл әдіс толығымен қауіпсіз, сәулелі жүктеме әкелмейді, жүкті  әйелдерге қолдануға болады. Алдын  ала дайындықтың керегі жоқ.

 

Компьютерлік томография (мойын  аумағының)

Қалқанша  безінің құрылымын анықтауға  мүмкіндік беретін әдістің бір  түрі. Компьтерлік томографияның  көмегіне кейде сүйенеді. Мысалы УДЗ  әдісімен қалқанша безін нақты анықтау  қыйынға түскенде ( қалқанша безінің  төмен орналасуы, кеуде бөлігінің  астында орналасқанда).

 

 

Тағы бұл әдіс отаның алдында, қатерлі процесстің жайылмалы, лимфа түйіндеріне метастаз берген  кезінде маңызды болып  келеді.

Жіңішке инелі аспирациялық биопсия (қалқанша безі)

Бұл әдіс туралы көп  анықтамалар, ңұсқаулар бар. Оның нақты  аты – қалқанша безінің пункциясы.

Әдістің орындалуы: ең алдымен дәрігер қалқанша безінің  тінінен инемен тесіп материал алады, щприцқа инемен материал алған соң  оны специалист микроскоппен қарайды. Үлкен үлкейтумен анықтап қарағанда  нақты анықтауға боады – қатерлі  бүліністердің  бар немесе жоқтығын, немсе күмәндәнудің.

 

Алу әдісі

Ең басты бұл  әдіс түйіндерді анықтауда, көлемін  және өлшемін, немесе тез арада өсіп кеткен жағдайларда, қолданылады.Бірақ  мақсаты үнемі бір  -  онкологиялық процессті жою немесе болдырмау. Бұл сұраққа жауап беретін  ең басты әдіс қазіргі таңда осы. Қатерлі ісктерді нақты бопсиялық  пункциямен зерттеген кезде анықтауға  болады. Қалқанша безінің рагі кезінде  ем жүргізу кезінде нақты анықтауға  көмектеседі.

90% жағдайда қалқанша  безінің түйіндері қатерсіз болып  келеді және қауіптілік алып  келмейді.

 

Бұл әдіс УДЗ әдісімен қатар жүреді. Оның маңызы біріншіден, материалды дәл түіннен алуға  және сақтылық шараларын жүргізуге, иненің кірун бақылауға болады. Процедура  ешқандай қауіптілі әкелмейді, жалғыз ине кірген боліктің көгеруі болады, оны болдырмау үшін дәрігер мақтамен ине кірген жерді 15 минут басуын сұрайды. Әдіске дайындықтың керегі жоқ. Және бұл әдіс емдік мақсаттарда  орындалуы мүмкін мысалы киста кезінде. Бұл әдіспен жиналған сұйқтықты  алып тастауға болады. Соңында сұйқтықтың жиналмауы үшін дірілер осы әдіс боынша енгізіледі.

 

Сцинтиграфия (қалқанша безі)

Тағы  бір атауы – қалқанша безін  сканирлеу әдісі, бұл әдіс бойынша  адам организміне арнайы радиактивті  заттарды енгізеді. Бұл активті жолмен темірлердің арқасында жұтылып  гамма сәулелер тудырады. Заттардың  жұтылуы темірлердің жұмысына байланысты. Сосын гамма- камералардың көмегімен  радиоизотопты сәулелену қабылданып, сурет пайда болады, сол арқылы қалқанша безінің қаншалықты бірқалыпты жұмыс атқаруын көруге болады –  өалыпты жағдайда барлық темір тіні бірқалыпты жұтылады, бірақ кей жағдайларда  әрқалай жұтылады.

Бұндай кездерде , суық немесе ыстық түйіндер туралы айтады.

Ыстық түйін- түйіндердің көп гормон бөліп шығаруы кезінде (Қалқанша безінің функциональды автономиясы)

Суық  түйін- белгілі бір бөлігінің жұмысы тоқтағанда .

 

Арнайы дайындықтың  керегі жоқ. Жүкті әйелдерге тыйым  салынады.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі:

1. Интернет желісі
2. http://pulsplus.ru/medcare/health-az/shhitovidnaja-zheleza/diagnostika-zabolevanij-shhitovidnoj-zhelezy/article-instrumentalnaja-diagnostika/