Қазақ тілін дамыта оқытудың лингвистикалық негізі

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 19 Января 2014 в 08:22, доклад

Описание работы

Оқушыларды оқытуда тіл мәдениетін, олардың сөздік қорын, тіл байлығын дамытуда лексиканың маңызы зор. Өйткені қазақ тілінің лексикасын жете меңгеру қазақ тілін игертудегі негізгі жол іспеттес. Қазақ тілінде мол сөздік қоры болмайынша, сөз мағынасын жетік түсінбейінше, жоғары тіл мәдениетіне жете алмайды.
Лексиканы оқып-үйрену оқушыларды лексикалық жүйе ерекшеліктерімен, негізгі түсініктерімен таныстыратын тіл туралы ғылымның арнайы бөлімін оқып үйрену болып табылады. Оқушының лексиканы меңгеруі арқылы олардың тіл туралы түсініктері кеңейе түседі.

Скачать архив (32.01 Кб) Сколько стоит заказать работу?
Файлы: 1 файл

Қазақ тілін дамыта оқытудың лингвистикалық негізі.docx

— 35.10 Кб (Скачать файл)

Қазақ тіліндегі мәтінді  терең түсініп, мәнін ұғынып, құрастырып оқу (синтетическое чтение) оқушылардың  логикалық ойлау қабілетін дамытады. Құрастырып оқу барысында оқушылар әртүрлі байланыстарды тануға үйренеді. Бұл белгілі деңгейде жүйелі білімнің қалыптасуына негіз болады. Бірақ  мәтінді құрастырып оқу шеберлігі өзінен- өзі туындай қоймайды немесе тіл шеберлігін басқадай жолмен дамыту өздігінен жүретін нәрсе емес.

Қазақ тіліндегі мәтінді  түсініп оқуды жүзеге асыру басқа  да жағдайларға байланысты екенін есте ұстаған жөн. Сондай-ақ, тілдік жағдайларға  оқу техникасын  меңгеру, тілдік материалдарды білу, лексикалық дағдыларды қалыптастыру, сөздік қорының көлемі, тіл байлығы жатады. Бұған қоса ықылас таныту, есте сақтау, қызығушылық  сияқты психикалық қасиеттер де кіреді. Сонымен бірге, ақыл-ой деңгейінің дамуы, оқушының жалпы дамуы, қабілеттілігі де айрықша маңыздылық алатынын атап өту орынды.

Мәтінді түсініп оқуды  қалыптастыруда әртүрлі ақпараттар мен дереккөздерді пайдалана  білу, кітаппен, сөздікпен жұмыс  істей білу шеберлігі де маңызды  сипатқа жатады.

Қазақ тілін дамыта оқытуда  мәтіндермен жұмыс істеу оқушылардың ой-өрісін, ақыл-ойын, білім көкжиегін кеңейтіп, алған білімін салыстыра отырып, айналасындағы құбылыстарды танып-білудің мол мүмкіндігін ашады. Бірақ бұл оқытушының араласуынсыз іске аса қоятын, өздігінен жүретін әрекет емес. Міне, осы жерде мұғалімнің жетекші рөлі айқындалып, оқушылардың оқыған мәтінге сын көзбен қарауға, оқығандарын салыстыруға, одан тиісті қорытынды шығаруға, сөйтіп білім жүйесін құруға көмегі қажет болады.

 

Қолданылған әдебиеттер:

  1. Сарыбаев Ш.Х. Орыс мектептерінде қазақ тілін оқыту методикасы
  2. Бегалиев Ғ. Бастауыш мектепте қазақ тiлi методикасының мәселелерi. -Алматы.: ОҚБ, 1950
  3. Рахметова С. Қазақ тiлiн оқыту методикасы. -Алматы.: Мектеп. 1975
  4. Нұржанова Ж. Қазақ тiлiн тиiмдi оқыту жолдары. Әдiстемелiк құрал. -Алматы: Ғылым, 2001
  5. Тұрғынбаева Б.А. Дамыта оқыту технологиялары. Оқу-әдiстемелiк құрал. -Алматы: 2000
  6. Оразбаева Ф.Ш. Тілдік қатынас: теориясы және әдістемесі. –Алматы: РБК, 2000.
  7. Қазақ тiлiн оқыту методикасы. Ред. Басқарған Б.Құлмағамбетова. -Алматы: Мектеп, 1988.

Информация о работе Қазақ тілін дамыта оқытудың лингвистикалық негізі